طراحي فرش هاي ماشيني نمايانگر فرهنگ و هنر اصيل ايران بوده است. اين هنر و صنعت با تمام زيبايي و ظرافت طرح، بافت و رنگ به قدري در عرصه جهاني معتبر است، كه هم به عنوان سمبل هنر ايران شناخته مي شود و هم اين كه نخستين كالاي صادراتي غير نفتي كشور به حساب مي آيد. جهت حفظ اين موقعيت و ارتقاء آن بايستي كليه دست ‌اندركاران توليد فرش به نكات مهم و كليدي توليد فرش توجه نمايند.
همان طور كه مي دانيد اساسي ترين عوامل در توليد فرش عبارت اند از طراح، بافنده، نقشه كش و پرداختكار كه همگي بايستي براي يك هدف مشخص و با برنامه و مديريت قوي، كار توليد فرش را انجام دهند. از جمله مهم ترين و اساسي ترين مراحل توليد فرش كه داراي جنبه زيربنايي است مرحله نقشه كشي مي باشد به اين دليل كه بيشتر بافنده‌ ها، هنر و استعدادشان را با كمك نقشه‌ هاي اصيل، خاص و بدون عيب به نمايش مي ‌گذارند.
در صورتي كه نقاش اصول نقشه كشي را به طور كامل و صحيح بر روي طرح اوليه پياده سازي كند، چنان چه طرح نقشه نيز مشكلات و ايراداتي داشته باشد با هنرنمايي نقاش، آن ايراد‌ها به چشم نخواهد آمد. يك نقاش بايستي تسلط و مهارت كافي در كارش داشته باشد و بر روي طرح هاي اصيل كار كند.
وي بايستي به طرح فرش منطقه بافت، سنت‌ هاي رايجي كه در آن منطقه وجود دارد و همچنين بسياري از عوامل مهم ديگر آشنايي و شناخت كافي و لازمه را داشته باشد. بايد بگوييم كه دقت و مهارت كافي در زمينه طراحي فرش هاي ماشيني و نقشه كشي فرش ماشيني از نكات اصلي توليد يك فرش با كيفيت و اصيل به حساب مي آيد.

اهميت رنگ آميزي در فرش
از جمله اساسي ترين و مهم ترين رشته ‌هاي رايج كه در كار توليد فرش وجود دارد، رنگ‌آميزي و نقطه چيني فرش مي باشد. يك نقاش فرش كه در زمينه رنگ زني و كار پخش رنگ مشغول به كار است نه تنها مي بايست با ريزه كاري‌ هاي موجود در اين رشته آشنايي داشته باشد بلكه بايد در خصوص شناخت رنگ‌ ها و هماهنگي رنگ ‌ها (هارموني رنگ) و كنتراست رنگ (تضاد) و همچنين ويژگي‌ هاي موجود در رابطه بين رنگ‌ ها همچون رنگ‌ هاي مكمل، رنگ‌هاي سرد و گرم و ... اطلاعات كافي داشته باشد.
نقاش فرش ، طرح تهيه شده توسط طراح را بر روي كاغذهاي شطرنجي كه رج‌ شمارهايي مطابق با رج ‌شمار‌هاي طرح اصلي داراست، پياده سازي مي ‌كند. او با كمك رنگ ‌هاي مخصوص و با بكارگيري تجربه و سليقه هنري و همچنين كارايي خود به رنگ زدن گل‌ ها و نقشه‌ ها مي پردازد و در آخر كار نقطه چيني را انجام مي ‌دهد.
چنان چه در انتخاب و پخش رنگ‌ ها بي‌ دقتي و سهل انگاري صورت پذيرد و يا نقاش در اين زمينه تجربه لازمه را نداشته باشد، رنگ‌ هاي استفاده شده در فرش از هماهنگي برخوردار نخواهد بود. ديگر اين كه اگر كار نقطه چيني با اصول لازم انجام نشود تمامي مسائل فوق دست به دست هم مي دهند و در نتيجه اين كه فرش بافته شده ، فرش مطلوبي نخواهد بود و بيننده فرش با كمي ديد تخصصي به عيوب كار پي مي ‌برد.
همچنين توصيه مي شود نقاش با بافت فرش نيز آشنايي داشته باشد چرا كه در آن صورت حين پخش رنگ، به آسودگي رنگ ‌ها را در كنار هم قرار داده و اين گونه بيشتر به فرشي كه بافته خواهد شد، فكر خواهد كرد. مسلما رنگ ‌آميزي نقشه فرش در اقتصاد و پيشبرد توليد فرش ماشيني نقش بسزايي دارد و از دو جنبه داراي اهميت مي باشد كه عبارت اند از بعد هنري و بعد صنعتي و بازرگاني.

آنچه كه در اينجا اهميت دارد بعد هنري فرش مي باشد كه آن هم به طور عمده به نقشه و رنگ ‌آميزي مرتبط مي‌شود. نقشه فرش شامل يك مجموعه از طرح، رنگ و نقطه گذاري است كه با كمك آن، فرش با دقت بافته مي‌شود. در توليد يك فرش ماشيني تمامي ويژگي‌ هاي بافت محاسبات دارد و ميزان مواد اوليه طبق نقشه فرش محاسبه مي‌شود.
لازم به ذكر است موضوع رنگ ‌آميزي و نقطه نيز از اركان نقشه كشي فرش مي باشد. استقبال مردم در خريد فرش ، همواره طبق نقشه و طرح صورت مي‌گيرد. يك فرش مناسب، علاوه بر كيفيت بافت بايستي از يك نقش زيبا، متناسب و هماهنگ برخوردار باشد چرا كه مشاهده شده فرشي با وجود كيفيت بالايي كه داشته چندان مورد استقبال قرار نگرفته تنها به اين دليل كه اصول لازمه جهت طراحي نقوش آن، آن طور كه بايد مورد توجه قرار نگرفته است.

انواع طرح و نقشه فرش كاشان
به طور كلي فرش كاشان داراي 4 دسته طرح و نقشه مي باشد كه عبارت است از:
• نقشه هاي نقطه چين شده
• نقشه‌ هاي بدون نقطه چين
• نقشه هايي كه قسمتي نقطه چين شده و قسمت ديگر بدون نقطه چين است
• به كار بردن عكس يا نقاشي بدون استفاده از نقطه‌ چين